Kuikens zijn heel schattig om te zien, maar dat rechtvaardigt het niet om ze alleen daarom te nemen. Als je dieren neemt hoor je de volle verantwoording ervoor te nemen. Ook als ze wat minder schattig geworden zijn hoor je hen goed te blijven verzorgen.
Helaas gebeurt dat laatste meestal niet en brengt het laten uitbroeden van eieren of het nemen van kuikens veel dierenleed met zich mee, omdat de kuikens slechts tijdelijk gewenst zijn en meer dan de helft uit haantjes bestaat. Soms krijgen kinderen zelfs de kuikens mee via school, maar vaak is de verzorging dan niet goed. Zeker als het een haan wordt, is het dier niet gewenst en wordt het geslacht of gedumpt.
Sommige bedrijven die broedmachines verhuren vertellen ook leugens zoals dat je als school de kuikens makkelijk bij een kinderboerderij kwijt kan. Kinderboerderijen zitten hier niet op te wachten en zeker niet op een uitbreiding van hanen. Zij hebben immers hun eigen toom kippen al.
Kuikens kopen bij een fokker
Als je kuikens koopt bij een fokker, besef dan wel dat jij er dan gelijk ook voor zorgt dat de fokker de hanenkuikens dood maakt. Doordat jij op zijn aanbod in gaat, blijft hij fokken en telkens de mannelijke dieren doden. De helft is immers haan en daardoor ongewenst. Je hebt bovendien grote kans dat een of meerdere van de kuikens die je koopt door de fokker niet goed gesekst is en later een haan blijkt te zijn.
Eieren laten uitbroeden door broedse kip
Besef van te voren goed als je je broedse kip eieren wil laten uitbroeden, dat meer dan de helft van de kuikens die uit de eieren komen haan zal zijn. De meeste mensen kunnen en willen die niet houden. Het is uiterst moeilijk en vaak zelfs onmogelijk om een goed plekje voor haantjes te vinden. Het is niet bepaald diervriendelijk deze kuikens geboren te laten worden om ze daarna te dumpen of te (laten) slachten. Bovendien zijn er genoeg legkippen die je kunt redden van de slacht.
Vroeger was het heel normaal dat katten telkens kittens kregen en die werden dan verzopen. Gelukkig wordt dat niet langer meer als normaal beschouwd. Datzelfde hoort ook voor kippen te gelden. Als je dieren geboren laat worden, hoor je er goed voor te zorgen en niet enkel omdat het geslacht je niet uitkomt ze te doden of te dumpen. Katten worden tegenwoordig om die reden vaak gesteriliseerd. Onder een broedse kip hoef je alleen maar de eieren dagelijks weg te halen. Des te eerder is zij van haar broedsheid af.
Opvoeding en ontwikkeling
Kuikens hebben net als ieder ander dier ook behoefte aan een moeder. De moederkloek communiceert al met de kuikens als ze nog in het ei zitten. De embryo’s communiceren vanuit het ei met de moeder met behulp van “klik” geluiden en het klappen van hun snaveltjes, waarmee ze hun moeder stimuleren om terug te komen naar het nest. Ook als een embryo te koud wordt maakt het geluid, waarop de hen het ei dichter bij het nest legt. Dan maakt het embryo een ander geluid om aan te geven dat hij of zij nu warm is.
Doordat een kuiken al met zijn moeder communiceert in het ei, herkent een kuiken de roep van zijn moeder zodra hij uit het ei kruipt. Het net geboren kuiken begint zijn omgeving te verkennen en naar bolvormige objecten te pikken. Een hen leert haar kuikens wat eetbaar is door te roepen en naar de grond te pikken. Als de kuikens naar oneetbare dingen pikken, dan zal hun moeder hen corrigeren door intensiever het goede voorbeeld te geven.
De eerste vier dagen blijven de kuikens dicht bij hun moeder. Zo blijven ze warm en krijgen ze bescherming. Als het gaat regenen, schuilen de kuikens onder de vleugels van de hen. De kuikens leren van hun moeder een stofbad te nemen en op stok te gaan. Ook laat de hen zien hoe de kuikens moeten reageren bij gevaar. Ze heeft meer dan 30 verschillende geluiden waarmee ze onder andere kan aangeven of er gevaar is en of dit gevaar uit de lucht of over de grond komt.
De kuikens leren door spelgedrag ook van elkaar. Waarschijnlijk leren ze op die manier hoe ze bijvoorbeeld moeten reageren op agressie. Als de kuikens ouder worden durven ze steeds verder van hun moeder weg te lopen. Na 6 weken lopen ze al tot 20 meter afstand van hun moeder. Vanaf deze leeftijd vormen de kuikens ook een hiërarchie. Door te hoppen (ergens naar toe springen), dreigen (gestrekt rechtop staan met de kop boven een ander), springen, trappen en agressief pikken wordt de dominantie bepaald. Pas na 8 tot 10 weken gaan de kuikens zelfstandig op zoek naar eten, maar ze blijven nog in de buurt van hun moeder en broertjes en zusjes. Als de kuikens 18 weken oud zijn, sluiten ze aan bij de rest van de groep.
Kuikens uit laten broeden door broedmachine
Eieren dienen (als ze al uitgebroed dienen te worden) op natuurlijke wijze door een kloek te worden uitgebroed en de uitgekomen kuikens dienen minimaal 8 tot 10 weken door haar te worden opgevoed. Al zijn kuikens nestvlieders, hun basisbehoefte als zij geboren worden is, net zoals bij andere dieren, het hebben van een moeder die veiligheid en warmte biedt, communiceert en het kuiken dingen leert. Ook de universiteit Wageningen erkent dat het aanleren van sociaal gedrag voor kuikens met hulp van de moederkloek belangrijk is. Hierdoor leren de kuikens hoe ze sociaal om moeten gaan met soortgenoten.
Het opzettelijk laten uitbroeden van kuikens door een broedmachine kun je gerust dieronvriendelijk noemen. Er geen redelijk doel om het kuiken zoiets essentieels als een moeder te onthouden. Ook draagt dit op onnatuurlijke wijze uitbroeden bij tot gestoord gedrag. Het is één van de belangrijkste oorzaken van verenpikken, gedrag dat veel bij industriekippen voorkomt. Het ontbreken van een moeder in de moderne leghenhouderij speelt zeer waarschijnlijk een grote en onderschatte rol in hoe kuikens en kippen zich gedragen ten opzichte van elkaar en het vermogen om normaal/natuurlijk gedrag te kunnen vertonen.
Ook uit onze praktijkervaring met het opvangen van gedumpte kuikens merken wij telkens opnieuw de enorme behoefte die het kuiken heeft aan een moeder. Het kuiken blijft erg onrustig piepen als ze die niet heeft, een pluche kip en een spiegel als surrogaat kan het kuiken al wat rustiger maken, maar pas echt tevreden wordt een kuiken wanneer er een hen is die zich over het kuiken ontfermt.
Dieren geboren laten worden enkel om het geboorteproces middels een broedmachine op onnatuurlijke wijze te volgen en daarbij ook nog eens niet de verdere zorg en verantwoordelijk willen nemen past niet in deze tijd. Het is een zeer kwalijke respectloze manier van met dieren omgaan. Met de intrinsieke waarde van de dieren wordt hier in het geheel geen rekening gehouden.
Hart van Nederland deed in samenwerking met Maurice de Hond onderzoek of een broedmachine een geschikt cadeau is voor kinderen. De uitslag van dit onderzoek was dat slechts 9 procent van de mensen een broedmachine een geschikt cadeau vindt voor kinderen. Slechts 11 procent kan zich vinden in het argument van de fabrikant dat kinderen op deze manier dichter bij de natuur komen. 89 procent vindt van niet.
Kuikens en hanen zijn geen wegwerpartikelen
Er worden in ons land heel veel kippen gedumpt langs de weg, in een park of bos. Meestal loopt het niet goed met deze dieren af. Ze worden door een hond of ander roofdier gepakt, aangereden of verhongeren. Bijna dagelijks krijgen wij als een organisatie die legkippen redt uit de industrie verzoeken om een haan op te nemen. Dikwijls zijn dat gedumpte hanen, en hanen afkomstig van mensen die het zo leuk vonden om wat eieren uit te laten broeden. Ook Marktplaats staat vol met hanen waar mensen van af willen. Kippen zijn het vaakst het slachtoffer van particulieren die hen dieronwaardig behandelen. Het dumpen van kuikens, hennen en hanen is een dierenwelzijnsprobleem dat bekend is door heel Nederland. Het uitbroeden van kuikens voor de leuk is hier vrijwel altijd de bron van. Dieren zijn geen wegwerpartikelen of leuk speelgoed. Kuikentjes ook niet.
Kinderen respect voor dieren bijbrengen
Voor kinderen zijn kuikens erg leuk om te zien. Maar dat plezier zou niet ten koste van extra dierenleed mogen gaan. Een dier is immers een individu met een eigen waarde waar je rekening mee hoort te houden. Het is belangrijk dat kinderen dat leren en ook dat jonge dieren net zoals zijzelf een moeder nodig hebben. Ook moeten kinderen leren dat als je een dier neemt je dan ook de verantwoordelijkheid daarvoor hebt en je het dier niet, wanneer het minder leuk wordt, weer weg kunt doen. Dat je niet dieren alleen maar even neemt omdat ze zo schattig en aandoenlijk zijn, zoals in dit geval kuikentjes.
De dagelijkse realiteit van kuikens
De realiteit is helaas dat legkippen en kuikens het helemaal niet zo leuk hebben in ons land. Ruim 45 miljoen hanenkuikens worden jaarlijks vergast of levend versnipperd en het merendeel van de 46 miljoen legkippen kan zich in de industrie niet natuurlijk als kip gedragen. Bovendien moeten kuikens die uitgebroed worden middels een broedmachine hun moeder missen. Een moeder die hun warmte en veiligheid biedt en hen belangrijke zaken leert. Dat dit allemaal in de industrie gebeurt is geen geldig excuus voor particulieren om ook maar op deze zelfde dieronvriendelijke wijze met kuikens om te gaan.
