Er wordt verschillend gedacht over of eieren leggen ongezond is voor een kip. De meningen lopen uiteen, van het idee dat het ongezond is dat een kip eieren legt en dat het een aanslag op hun leven is tot dat het de normaalste zaak van de wereld is.
Legkippen zijn helaas genetisch zo doorgefokt om veel meer eieren te leggen dan andere kippen. Zij zijn hierdoor ook kwetsbaarder in het legapparaat dan andere kippen. Echter, het zijn niet alleen de legkippen, maar ook alle andere kippenrassen die niet op die manier doorgefokt zijn om veel eieren te leggen, die problemen kunnen krijgen met het legapparaat. Verschillende kippenziektes kunnen daar helaas hun invloed op hebben.
Wel is het onze ervaring dat als een kip een goed ei legt, haar ei-legapparaat geen afwijkingen vertoond en de kip over het algemeen gezond is. Hoewel de doorgefokte legkip kwetsbaarder is in haar legapparaat, krijgen lang niet alle legkippen hierbij problemen.
Wat is een suprelorin implantaat?
Suprelorin implantaten worden het meest gebruikt om reuen tijdelijk chemisch onvruchtbaar te maken en zo te kijken wat castratie als effect zal hebben op de hond. In het implantaat zit de werkzame stof desloreline (GnRH agonist), waardoor het hormoon testosteron wordt stilgelegd. Bij hennen die problemen hebben met eieren leggen, legt het de eiproductie stil voor drie tot zes maanden. Hierdoor kan het legapparaat tot rust komen.
Het is wel belangrijk dat de kip nog in redelijk goede conditie is, omdat het twee weken duurt voordat het implantaat begint te werken en het ook bijwerkingen vaak heeft zoals in de rui gaan en algehele lamlendigheid. Het implantaat (een heel klein staafje ter grootte van een chip) wordt via een holle naald onder de huid ingebracht. Bij de kip wordt het implantaat meestal ingebracht op de rug, rond de schouder en tussen de vleugels waar het vel wat ruimer is. Dit kan zonder narcose gebeuren. Van suprelorin implantaten zijn er twee versies, die van 4,7 mg en die van 9,2 mg. Voor kippen met eilegproblemen gebruiken wij altijd de 4,7 mg. De kosten hiervoor liggen tussen de 80 en 95 euro. Het implantaat werkt bij kippen gemiddeld 3 tot 6 maanden.
Wanneer is een suprelorin implantaat nodig?
Wij geven geen implantaten aan kippen die gezond zijn en nog goede eieren leggen. Een implantaat is wel nodig als een kip aanhoudend windeieren blijft leggen, dat is vrijwel altijd een teken dat er een ontsteking gaande is in het legapparaat. Vaak wordt gedacht dat de kip dan kalkgebrek heeft, maar dat is eigenlijk nooit de oorzaak van het leggen van windeieren. Als een kip telkens windeieren legt beginnen wij altijd eerst met een antibioticakuur tegen de ontsteking en als zij nog in redelijk goede conditie is krijgt zij eenmalig een suprelorin implantaat ingebracht zodat het legapparaat goed tot rust kan komen.
Ook bij verkaasde eieren kan een implantaat uitkomst bieden. Soms komt er uit een kip in plaats van een gewoon ei een vreemd op kippenvlees lijkend stuk ei, dit noemen wij verkaasde eieren. De kip kan voordat ze dit gelegd heeft zich zichtbaar niet zo lekker voelen en het is vaak duidelijk een opluchting als het er uit is. Toch duidt dit op een ontsteking in het legapparaat en is het raadzaam om, als haar conditie nog redelijk goed is, naast het gebruik van antibiotica, een implantaat in te laten brengen. Als het implantaat uitgewerkt is zien we de kippen bijna altijd weer goede eieren leggen. Opnieuw een implantaat geven is dan niet nodig.
Geen implantaat bij infectieuze bronchitis
Infectieuze bronchitis is een virusziekte, die door direct en indirect contact kan worden overgebracht, ook via mensen en door de wind. Bij infectieuze bronchitis kunnen de kippen vreemde gekreukelde eieren en eieren met ribbels en korrels leggen. Dat komt doordat het virus zich in de eileider vermeerdert. Kippen met Infectieuze Bronchitis zullen ook minder eieren gaan leggen. Gooi eieren die gekreukt zijn of ribbels hebben in de afvalcontainer. Aan een virus is niets te doen, de kip moet het gewoon uitzieken. Een suprelorin implantaat inbrengen is in dit geval niet zinvol. De meeste kippen gaan door deze ziekte niet dood en leggen na een tijdje weer goede eieren. Ook is niet iedere kip vatbaar voor infectieuze bronchitis, dat ligt aan haar weerstand.
Nadelen van suprelorin implantaat
Een suprelorin implantaat is niet zaligmakend. Behalve dat een implantaat duur is (rond de 100 euro gemiddeld zonder consult erbij gerekend) heeft het ook andere nadelen. De kip krijgt rui verschijnselen en kan zich vaak wekenlang lamlendig voelen, ze trekt zich wat terug en zit stil en is hangerig. Wij doen dat om die reden een gezond dier niet aan. Soms moet je een kip die een implantaat heeft gekregen er ook echt door heen slepen. Meerdere malen hebben wij gehad dat kippen na inbrenging van een implantaat zo lamlendig werden dat wij ze een tijd hebben moeten dwangvoeren. Gelukkig liep het in al deze gevallen wel goed met de kippen af.
Minder eieren laten leggen?
Omdat een legkip er genetisch op door gefokt is om veel eieren te leggen, gaat zij niet minder eieren leggen als je de eieren laat liggen, maar ook niet meer eieren leggen als je ze telkens weg haalt. Als je de eieren laat liggen, zullen zij bij legkippen veelal weg rotten. Tenzij je een broedse kip hebt die op de eieren gaat zitten en de eieren bevrucht zijn door een haan. Dat laatste raden wij juist af vanwege het dierenleed dat hieruit ontstaat: meer dan de helft van de kuikens die uit de eieren komen is haan en vrijwel niemand die hen wil waardoor veel hanen gedood worden of gedumpt.
Ook is het niet slim om je kip schraal te gaan voeren als ze eieren legt. Een ei leggen kost haar veel energie, ze heeft juist dan genoeg gezonde voedingsstoffen nodig die in scharrelkorrel of legmeel zitten. Dat de oorspronkelijke boshoender vele eeuwen geleden slechts 12 eieren legde per jaar, gaat al eeuwen lang voor alle kippenrassen niet meer op. Wel is het zo dat in 1930 een kip bij de boer gemiddeld 116 eieren in een jaar legde en dat dit zo doorgefokt is dat het er nu al ruim 320 eieren in een jaar tijd zijn. Zoveel eieren leggen is verre van natuurlijk, maar desondanks heeft het weinig zin hier iets in te willen doen.
Het beste kun je de eieren iedere dag weghalen en er iets nuttigs mee doen. Geef ze bijvoorbeeld gekookt en geprakt terug aan de kippen of aan andere dieren, gebruik ze zelf of geef ze aan mensen die nog eieren eten zodat die ze in ieder geval niet uit de industrie kopen.